Ogólnoeuropejskie konsorcjum Ensemble promuje i wdraża zintegrowane konwoje utworzonych z pojazdów różnych marek. W ramach zintegrowanych konwojów (ang. platooning) pojazdów różnych marek, każdy zestaw będzie mógł włączyć się do konwoju, aby zmniejszyć poziom zużycia paliwa.
Poruszając się zwartym szykiem, pojazdy będą zajmować mniej miejsca, co przyczyni się do zwiększenia przepustowości dróg, zwłaszcza tych najbardziej ruchliwych.
Producenci pojazdów łączą siły
Oprócz TNO i sześciu europejskich producentów pojazdów ciężarowych, w tym: Scania, DAF, Daimler, Iveco, MAN i Volvo, w projekcje biorą udział dostawcy komponentów dla motoryzacji, instytuty nadawcze oraz czołowe uniwersytety.
Konsorcjum Ensemble powstało pod przewodnictwem TNO, Holenderskiej Organizacji Stosowanych Badań Naukowych, której eksperci poszukują metod bezpiecznego tworzenia konwojów z pojazdów różnych marek. Zbadany zostanie również wpływ tego rozwiązania na zużycie paliwa, pracę kierowców oraz innych użytkowników dróg. Ostatnio do konsorcjum dołączyła Scania.
– Projekt Ensemble to ważny krok na drodze ku zintegrowanym konwojom złożonym z pojazdów różnych marek. Mamy już doświadczenie w tworzeniu konwojów pojazdów jednej marki, a w szczególnych przypadkach dwóch marek. Musimy jednak stworzyć i przetestować wspólny system, obejmujący wszystkich producentów – komentuje Jan Dellrud, starszy doradca techniczny w dziale badań i przygotowania rozwoju autonomicznych pojazdów ciężarowych w Scania.
Aby możliwe stało się wdrożenie zintegrowanych konwojów, producenci muszą ujednolicić nie tylko metody komunikacji między pojazdami, ale także zagwarantować harmonijny ruch pojazdów.
Projekt Ensemble zakłada przeprowadzenie testów konwojów w ruchu transgranicznym z uwzględnieniem ich wpływu na ruch, infrastrukturę i logistykę. W ramach projektu konwoje złożone z pojazdów różnych marek będą testowane na torach zamkniętych oraz na drogach publicznych do 2021 roku. Zwieńczeniem testów będzie przejazd zintegrowanego konwoju do portu w Rotterdamie.
Zintegrowane konwoje w Anglii
Transport Research Laboratory (TRL) – brytyjska firma doradcza w dziedzinie transportu organizuje obecnie dwuletnie testy zintegrowanych konwojów w Wielkiej Brytanii. DAF Trucks oraz partnerzy – TNO, Ricardo i firma logistyczna DHL zostali wybrani przez brytyjskie Ministerstwo Transportu, by wraz z rządowym operatorem autostrad Highways England zdobyć doświadczenie w prowadzeniu konwojów zintegrowanych na wybranych trasach strategicznej sieci drogowej Anglii.
Organizując testy konwojów zintegrowanych rząd brytyjski chce zapoznać się z tą innowacją, która może zwiększyć efektywność transportu drogowego. W konwojach zintegrowanych ciężarówki jadą w ciasnej formacji, co pozwala zmniejszyć zużycie paliwa, zredukować emisję CO2 i poprawić płynność ruchu drogowego dzięki zastosowaniu zaawansowanych systemów wspomagania kierowcy, które przyczyniają się do podniesienia bezpieczeństwa na drodze.
Prawie wszystko automatycznie
W zintegrowanym konwoju zaawansowany system Wifi-P, radar i kamery umożliwiają dwóm bezprzewodowo połączonym ciężarówkom jazdę w niewielkiej odległości od siebie. Dzięki informacjom o przebiegu jazdy uzyskanym z pierwszej ciężarówki w konwoju pozostałe pojazdy mogą automatycznie przyspieszać, hamować, a nawet skręcać.
Gdy pierwsza ciężarówka w zintegrowanym konwoju hamuje, pojazdy jadące za nią hamują automatycznie bez zauważalnego opóźnienia reakcji, co znacząco zwiększa bezpieczeństwo na drodze. Umożliwia to zmniejszenie do minimum odległości pomiędzy ciężarówkami w konwoju. Jazda w cieniu aerodynamicznym poprzedniego pojazdu pozwala oszczędzić 10% paliwa i odpowiednio obniżyć emisję CO2. Kolejną korzyścią z jazdy w konwoju zintegrowanym jest poprawa płynności ruchu dla innych użytkowników drogi dzięki temu, że pojazdy w konwoju nie wyprzedzają się.
Co więcej, technologie konwojów zintegrowanych mogą umożliwić bezpieczne i odpowiedzialne włączanie się do ruchu (lub zjazd z autostrady) samochodom osobowym, nawet wtedy, gdy krzyżują się ze zintegrowanym konwojem. Zaawansowane systemy wspomagania kierowcy umożliwiające integrowanie konwojów przyczynią się także do bezpieczeństwa na drodze. W przeciwieństwie do ludzi systemy te są zawsze czujne i reagują 25 razy szybciej niż najlepsi kierowcy rajdowi.
Konwoje zintegrowane technicznie możliwe
– Możliwość wzięcia udziału w prowadzonych przez TRL dla rządu brytyjskiego testach zintegrowanego konwoju trzech ciężarówek to zaszczyt dla DAF – powiedział Ron Borsboom, członek Zarządu DAF Trucks odpowiedzialny za rozwój produktów.
– Testy pomogą nam lepiej poznać i zrozumieć korzyści, jakie mogą przynieść konwoje zintegrowane, a jednocześnie pomożemy Ministerstwu Transportu dostarczając twardych danych na temat możliwości poprawy wydajności transportu przez konwoje zintegrowane. Chciałbym jednak powiedzieć jasno: jest oczywiste, że zanim będziemy w stanie wprowadzić konwoje zintegrowane na rynek, czeka nas nadal bardzo wiele technicznych prac rozwojowych. Testy prowadzone przez TRL są jednak dla nas ważnym i koniecznym krokiem. Ponadto nadal jest wiele do zrobienia w kwestii oceny przepisów, odpowiedzialności finansowej i akceptacji tego rozwiązania przez opinię publiczną. Trzeba pochwalić rząd brytyjski za podjęcie tak ważnej i cennej inicjatywy.
Kierowca nadal potrzebny
Według R. Borsboom konwoje zintegrowane nie zastąpią kierowców – Każda ciężarówka potrzebuje w kabinie człowieka – podkreślił. – Na drogach drugorzędnych lub na obszarach zabudowanych ciężarówkę musi prowadzić kierowca. Konwoje zintegrowane to głównie rozwiązanie zwiększające efektywność operacji długodystansowych na drogach głównych i autostradach, ale nawet wówczas kierowcy zostaną specjalnie przeszkoleni, by mogli w razie konieczność przejąć kontrolę nad pojazdem i wykonywać inne czynności zawodowe. Konwoje zintegrowane nie są początkiem końca zawodu kierowcy ciężarówki. Mają one jedynie zmniejszyć obciążenie pracą osoby za kierownicą. Ruch drogowy jest coraz większy i wymaga coraz więcej uwagi i umiejętności od kierowcy. Inteligentne systemy, takie jak konwoje zintegrowane, pomogą kierowcy sprostać tym wymaganiom.
DAF Trucks jest jednym z liderów badań nad technologiami integrowania konwojów od początku 2015 r., kiedy to spółka uruchomiła projekt EcoTwin wspólnie z firmą NXP Semiconductors, holenderską organizacją stosowanych badań naukowych TNO i instytutem badań nad bezpieczeństwem Ricardo. Od tego czasu biorący udział w testach kierowcy DAF przejechali dziesiątki tysięcy kilometrów zarówno po drogach publicznych na kontynencie europejskim, jak i po najnowszych torach testowych DAF, doskonaląc technologie zintegrowanych konwojów ciężarówek. W 2016 r. DAF z powodzeniem uczestniczył w rajdzie Truck Platooning Challenge zainicjowanym przez holenderskie Ministerstwo Infrastruktury i Środowiska.
Daimler Trucks testuje technologię platooningu w Japonii
Po serii testów związanych z elektronicznym sprzęganiem samochodów ciężarowych (ang. truck platooning) w Europie i Stanach Zjednoczonych Daimler Trucks wprowadza tę technologię teraz również w swojej azjatyckiej marce FUSO. Ciężki samochód ciężarowy typu FUSO Super Great jest przy tym elektronicznie sprzęgany z ciężarówkami innych japońskich producentów pojazdów użytkowych i w trybie częściowo zautomatyzowanym porusza się w kolumnie. Jazdy testowe przeprowadzono w okresie od 23 stycznia do 1 lutego na autostradzie Shin-Tomei oraz na autostradzie Kita-Kano.
Testy technologii platooningu zostały zainicjowane przez japońskie Ministerstwo Gospodarki, Handlu i Przemysłu (METI) oraz Ministerstwo Środowiska, Infrastruktury, Transportu i Turystyki (MLIT), i stanowią one część strategii Future Strategy 2017 japońskiego rządu. Celem tej inicjatywy jest praktyczne zastosowanie takich innowacji jak Internet Rzeczy, Big Data oraz sztuczna inteligencja we wszystkich gałęziach przemysłu. W sektorze pojazdów użytkowych truck platooning ma przyczynić się do tego, aby zaoszczędzić paliwo i obniżyć emisję dwutlenku węgla. Ponadto truck platooning ma pomóc w tym, aby również w Japonii rozwiązać istotny problem braku kierowców.
Martin Daum, członek zarządu Daimler AG odpowiedzialny za samochody ciężarowe i autobusy stwierdził: – Przed dwoma laty w Europie, z zastosowaniem samochodów ciężarowych Mercedes-Benz, pokazaliśmy techniczną wykonalność oraz korzyści płynące z platooningu. Technologię tą rozwijamy obecnie na drogach publicznych w USA przy użyciu pojazdów marki Freightliner. Japonia jest dla nas ważnym rynkiem, poszukującym i wspierającym nowatorskie rozwiązania techniczne. Uczestniczymy w inicjatywie japońskiego rządu, mającej na celu rozwój i promocję platooningu również w Azji, tak aby stał się on wiodącą technologią w transporcie ciężarowym.
Daimler Trucks liderem pod względem zautomatyzowanej jazdy
Daimler Trucks ze swoimi markami Mercedes-Benz, Freightliner i FUSO od lat wykonuje pionierską pracę w zakresie zautomatyzowanej jazdy, łączności sieciowej oraz napędów elektrycznych do pojazdów ciężarowych. Do tej pory Daimler Trucks połączył z Internetem Rzeczy około 560 000 samochodów ciężarowych – więcej niż jakikolwiek inny producent. Aby uzyskać cyfrowe sprzężenie ciężarówki FUSO Super Great w bieżącym japońskim teście platooningu, Daimler Trucks łączy techniczne możliwości łączności sieciowej z doświadczeniami na polu zautomatyzowanej jazdy. Bazująca na sieci WLAN komunikacja V2V (Vehicle-to-Vehicle) współdziała z systemami asystującymi, które stosowane są również w pojazdach marek Mercedes-Benz i Freightliner. Zaliczają się do nich system automatycznego utrzymywania odległości (CACC, Cooperative Adaptive Cruise Control), asystent utrzymywania pojazdu na zadanym pasie jazdy (Lane Departure Assist) oraz asystent hamowania awaryjnego (Active Brake Assist 4).
W roku 2014 Daimler Trucks zaprezentował koncepcyjną ciężarówkę Mercedes-Benz Future Truck 2025 z funkcją autonomicznej jazdy. Zadeklarowany cel: doprowadzenie tej technologii do stanu gotowości rynkowej do roku 2025. Rok później koncern Daimler wprowadził w Niemczech system „Highway Pilot”. W roku 2016 trzy elektronicznie sprzężone i poruszające się w trybie częściowo zautomatyzowanym Mercedesy Actrosy wzięły udział w zainicjowanej przez holenderski rząd akcji European Truck Platooning Challenge. Od roku 2017 model Freightliner Inspiration Truck jeździ w tak zwanej konfiguracji podwójnej (dwie elektronicznie sprzężone ciężarówki) po drogach publicznych stanów Nevada i Oregon. Z kolei FUSO Super Great to pierwsza ciężarówka marki należącej do koncernu Daimler, która na ważnym rynku japońskim jeździ sprzężona z pojazdami innych producentów.
Również w Japonii – podobnie jak w Europie i USA – branża pojazdów użytkowych w kontekście platooningu dyskutuje nie tylko o aspektach technicznych, ale też o kwestiach stosownych regulacji prawnych. Zasadniczo sprawa wygląda tak, że jeśli stworzone zostaną odpowiednie ramy prawne, klienci Daimler Trucks zyskają możliwość elektronicznego sprzęgania swoich pojazdów ciężarowych i używania ich w trybie platooningu.