Największym powodzeniem wśród użytkowników ciężarówek cieszą się urządzenia ogrzewania postojowego zasilane olejem napędowym bezpośrednio z baku pojazdu (powietrzne i wodne), rzadko decydują się oni na ogrzewacze spalające benzynę lub biopaliwo. Urządzenia zasilane gazem propan-butan i ziemnym, montowane są najczęściej przez użytkowników zabudów specjalistycznych (do ogrzewania przestrzeni ładunkowej) i pojazdów technicznych.
Urządzenia grzewcze wykorzystujące do swojej pracy olej napędowy są prostsze w eksploatacji od gazowych, spalając to samo paliwo, którym napędzany jest pojazd. Wadą urządzeń olejowych jest to, że w agregacie osadza się sadza. Aby uniknąć zatkania dysz dostarczających paliwo do agregatu, urządzenie trzeba raz w miesiącu, a niektórzy radzą – co drugie tankowanie – „przepalić”, włączając ogrzewanie na pełną moc na ok. 15–30 minut. Takie przepalanie należy przeprowadzać nawet latem, gdy nie korzystamy z ogrzewania postojowego – radzą fachowcy z serwisu.
Spośród urządzeń zasilanych olejem napędowym do wyboru są powietrzne, które są bardziej popularne na rynku, i wodne. Agregaty powietrzne zużywają mniej paliwa, ponadto nie eksploatują tak jak wodne akumulatorów, bo mają mniej podzespołów napędzanych prądem elektrycznym (pompa wody, wentylatory). Agregaty wodne też mają swoje zalety, choćby takie, że mogą ogrzewać nie tylko kabinę, jak to się dzieje w przypadku powietrznych, lecz także silnik, dzięki czemu ułatwiają jego uruchomienie na mrozie.
Producenci poprawiają sprawność urządzeń oraz wprowadzają modyfikacje służące łatwiejszej obsłudze i funkcjonalności. Do niedawna ogrzewacze były uruchamiane tylko za pomocą panelu w kabinie pojazdu. Teraz sterować nimi można również pilotem. Sterowniki pozwalają na zaprogramowanie pracy urządzenia, czyli np. włączenie o określonej godzinie. Najnowsze konstrukcje dostosowane są do pojazdów elektrycznych i hybrydowych, których przybywa także na naszych drogach. Niektóre dostosowane są też do zasilania paliwami alternatywnymi, jak biopaliwa.
Poniżej prezentujemy kilka najnowszych urządzeń wiodących producentów.
Ciche i żywotne
Druga generacja rodziny Airtronic firmy Eberspaecher to urządzenia o wszechstronnym zastosowaniu. Czy to kompaktowy Airtronic S2 Commercial dla ciężarówek, Airtronic M2 Commercial dla ambulansów czy też wariant Recreational dla kamperów – przez swoją długą żywotność i cichą pracę, nowe ogrzewanie powietrzne zapewnia komfortowe warunki cieplne w wielu typach pojazdów.
Spalinowe ogrzewanie Airtronic 2 to nowość w odnoszącej sukcesy rodzinie urządzeń powietrznych od Eberspaecher. Zastosowanie silnika bezszczotkowego zwiększyło żywotność urządzenia do 5000 godzin. To sprawia, że Airtronic drugiej generacji jest wysoce niezawodnym systemem grzewczym dla szerokiego spektrum zastosowań – transportu długodystansowego, pojazdów służb ratowniczych lub pojazdów wakacyjnych. Dzięki swojemu wbudowanemu czujnikowi wysokościowemu jest to rozwiązanie polecane również w góry. Czujnik optymalizuje pracę komory spalania i dostosowuje ją automatycznie do wysokości 3000 m.
Airtronic pracuje wydajnie i cicho dzięki bezstopniowej regulacji mocy grzewczej. Nowa pompka paliwa również została zoptymalizowana pod względem hałasu – charakterystyczne „tykanie” pompki to już przeszłość. Cicha praca ogrzewania powietrznego zapewnia spokojny sen – dla podróżników w ich kamperach lub kierowców ciężarówek podczas postoju.
Elementy sterujące EasyStart sprawiają, że obsługa ogrzewania postojowego jest prosta i wygodna, a użytkowanie nowego EasyStart Pro jest intuicyjne. Za pomocą funkcji zegara można ustawić termin rozpoczęcia oraz czas nagrzewania pojazdu. Dodatkowo zintegrowany czujnik umożliwia regulację temperatury dokładnie według potrzeb. Wyświetlacz i wielokolorowy pierścień LED wokół przycisku stale wskazują aktualny tryb pracy urządzenia – ogrzewania lub wentylacji. Dodatkowym plusem – szczególnie w przypadku pojazdów z wieloma urządzeniami grzewczymi, takimi jak kampery – jest scentralizowana kontrola do dwóch jednostek grzewczych. Ogrzewanie postojowe Eberspaecher może być również obsługiwane za pomocą EasyStart Web lub pilotów zdalnego sterowania (dla 12 V).
Nowe ogrzewanie wodne od Eberspaecher
Trzecia generacja ogrzewania wodnego Eberspaecher Hydronic zapewnia jeszcze lepszą wydajność grzewczą w zwartej konstrukcji. Dzięki szerokiemu zakresowi wydajności od 1,3 do 5 kW, Hydronic S3 Economy i Hydronic S3 Commercial z mocniejszą wersją 5,6 kW są odpowiednie dla wielu różnych pojazdów – od samochodów osobowych do ciężarówek.
Według producenta, dzięki swojej wytrzymałej konstrukcji oraz bezszczotkowemu silnikowi, ogrzewanie wodne Hydonic to gwarancja jakości na lata. Mocniejsza wersja Hydronic S3 Commercial (24V) to nowe rozwiązanie o wydajności 5,6 kW wyposażone w automatyczną regulację wysokościową do 3000 m dla ciężarówek i maszyn budowlanych. Hydronic S3 Economy w wersji „CAN/S+” zastępuje poprzednią wersję „CAN/LIN” i umożliwia teraz sterowanie za pomocą plusa włączającego oprócz protokołu komunikacyjnego CAN. Jest on kompatybilny ze wszystkimi elementami sterującymi, które przesyłają sygnał włączający plus.
Ogrzewanie wodne jest kompatybilne z nowymi elementami sterującymi opartymi na magistrali CAN. Nowa wersja EasyStart Web dostępna od jesieni umożliwi włączanie ogrzewania jeszcze szybciej niż wcześniej. Ma również wbudowaną funkcję zużywania ciepła resztkowego z silnika. Oszczędza to energię i pomaga chronić środowisko. Instalacja EasyStart Web jest prosta dzięki zintegrowanej antenie i zainstalowanej karcie SIM w module odbiornika. EasyStart Web zapewnia intuicyjną obsługę przez smartfon, smartwatch lub jakiekolwiek inne urządzenie z przeglądarką internetową.
Intuicyjne urządzenie diagnostyczne i serwisowe EasyScan pozwala warsztatom na przeprowadzenie wyczerpującej analizy pracy systemu ogrzewania. Jest ono wyposażone w asystenta instalacji, analizę błędów i tekstowe wyświetlanie błędów. Jeżeli klient odblokuje taką opcję, EasyStart Web pozwala na zdalną szczegółową diagnostykę przez serwis.
Ekonomiczne rozwiązanie
Firma ENA Truck oferuje urządzenia grzewcze zasilane olejem napędowym, dwóch marek: Volcano oraz Snugger. Przeznaczone są do stosowania, jako pomocnicze ogrzewanie do samochodów ciężarowych, busów, przyczep, łodzi, sprzętu budowlanego i rolniczego. Jak wyjaśnił Jarosław Kowalczyk, marketing manager ENA Ltd, działają one na tej samej zasadzie, różnią się tylko elementami dodatkowymi: termostaty, czujniki, panele sterujące. Zasada działania: po włączeniu zasilania następuje automatyczna kontrola bezpieczeństwa, uruchomiony zostaje wentylator, palnik, świeca żarowa rozgrzewa się, pompa dozuje paliwo. Następnie świeca żarowa zapala mieszankę paliwowo-powietrzną, tworzy się płomień. Gorące gazy spalinowe przechodzą przez wymiennik ciepła, a wentylator zasysa powietrze z pomieszczenia oraz powietrze z zewnątrz pojazdu do spalania. W wyniku spalania paliwa powstaje ciepło, Spaliny są odprowadzane na zewnątrz pojazdu. Konkretne urządzenia to przykładowo Volcano 2 kW, Snugger 2,3 kW, Snugger 4,2 kW PLUS, Snugger GO 3 kW i Snugger GO 5 kW. Wszystkie w wersjach 12/24V.
Zużycie energii tych urządzeń jest na bardzo niskim poziomie w porównaniu do energii zużywanej przez silnik podczas pracy na biegu jałowym. Jak dodał J. Kowalczyk, silnik samochodu pracujący na postoju spala nawet około 6 litrów ON na godzinę (kiedy kierowca korzysta z ogrzewania auta). Urządzenia zewnętrzne zużywają ok. 100 ml podczas postoju, ogrzewając kabinę. Producent przekonuje, że zastosowanie ogrzewania niezależnego Snugger /Volcano pozwala zmniejszyć zużycie paliwa o 2.960 litrów rocznie.
Za utrzymanie odpowiedniej temperatury odpowiada intuicyjny system zarządzania ogrzewaniem. Zwarta konstrukcja, niski poziom hałasu, łatwa konserwacja, ochrona bezpieczeństwa, system autodiagnostyki, niski poziom emisji oraz niski koszt pracy sprawiają, że te urządzenia są polecane do ciężarówek, łodzi, urządzeń rolniczych i sprzętu budowlanego.
Nowością jest intuicyjny system sterowania dotykowego. Pozwala na ustawienie 7-dniowego trybu pracy, posiada wbudowany moduł autodiagnozy oraz zintegrowany czujnik temperatury zewnętrznej.
Kompaktowe wymiary oraz prosta konstrukcja sprawiają, że montaż urządzenia jest łatwy i szybki.
Powietrzne i wodne od Webasto
Agregaty powietrzne Webasto Air Top zapewniają ciągłą i płynnie regulowaną moc grzewczą, utrzymując temperaturę w kabinie na stałym poziomie. Urządzenia te charakteryzują się cichą pracą oraz oszczędnym zużyciem prądu i paliwa. Solidna obudowa kompozytowa chroni otoczenie przed wysoką temperaturą. Producent oferuje szeroki wybór różnorodnych systemów ogrzewania powietrznego.
Przykładem może by: Air Top 2000 STC, najmniejszy powietrzny agregat grzewczy na rynku, zapewniający oszczędną eksploatację. Ważące 2,6 kg urządzenie o mocy grzewczej 0,9–2,0 kW zużywa 0,12–0,24 l ON na godz. Z kolei Air Top Evo 40 i 55 to inteligentne wielofunkcyjne urządzenia, do najbardziej wymagających zastosowań, stosowane do ogrzewania przestrzeni ładunkowych samochodów dostawczych. Ważą 5,9 kg, moc grzewcza 1,5–5,0 kW, zużycie paliwa – 0,18–0,61 l/h. Urządzenia z serii Air Top Evo wyposażone są w wielofunkcyjny panel obsługowy MultiControl oferujący dodatkowe funkcje, takie jak tryb ECO, szybsze ogrzanie czy wentylacja.
Nową rodzinę wodnych agregatów grzewczych Webasto Thermo Top Pro 120/150 charakteryzuje wysoka wydajność, dzięki czemu szybko i efektywnie doprowadzają duże pojazdy do temperatury roboczej. W tym samym czasie, wnętrze pojazdu lub przedział pasażerski jest ogrzewany do odpowiedniej, komfortowej temperatury. Wysoki poziom niezawodności, prosty montaż
i minimalne czasy konserwacji sprawiają, że te urządzenia są wyjątkowo ekonomiczne w eksploatacji. Ważące 11 kg urządzenia osiągają moc grzewczą 12 i 15 kW, zużywając 1,1/1,5 kg paliwa. Mogą być zasilane dieslem EN590, dieslem Arctic, olejem opałowym i dieslem B30 z 30 % FAME.
Ogrzewa wnętrze i ładuje akumulator
Koncern Webasto od lat obserwuje prognozy dotyczące światowych trendów w motoryzacji i opracowuje innowacyjne rozwiązania dla tego segmentu gospodarki.
Jedną z najnowszych propozycji tego producenta jest elektryczne ogrzewanie postojowe do samochodów z napędem spalinowym – eThermo Top Eco. Urządzenie podłączane jest do zwykłego gniazdka elektrycznego z prądem zmiennym 230 V; jego maksymalna moc grzewcza to 3 kW. Urządzenie zapewnia analogiczny poziom komfortu i bezpieczeństwa, jak sprawdzone modele zasilane paliwem, tj. ogrzewa silnik pojazdu oraz jego wnętrze (oprócz ciepła gwarantując odparowanie/rozmrożenie szyb). Nie bez znaczenia jest fakt, że w czasie, gdy ogrzewanie jest uruchomione, ładowany jest również akumulator pojazdu – funkcja niezwykle przydatna dla kierowców pokonujących zazwyczaj krótkie dystanse. Istotną cechę ogrzewania elektrycznego stanowi możliwość korzystania z niego w pomieszczeniach zamkniętych (np. garaże), ponieważ nie powoduje ono emisji zanieczyszczeń. Co więcej, uruchomienie już podgrzanego silnika redukuje emisję szkodliwych substancji od samego początku jazdy.
Elektryczne ogrzewanie postojowe jest wbudowane w obwód płynu chłodzącego pojazdu. Pompa cyrkulacyjna zapewnia jednorodne ogrzewanie silnika pojazdu. Jednocześnie wentylator pojazdu kieruje strumień ciepłego powietrza do wnętrza i bezpośrednio na przednią szybę, co powoduje bardzo szybkie rozmrażanie.
Zasilanie ogrzewania odbywa się kablem elektrycznym podłączonym do gniazda 230 V. Zintegrowana funkcja ładowania akumulatorów 12 V umożliwia automatyczne ładowanie akumulatora samochodowego przez cały czas pracy. System eThermo Top Eco jest wygodnie sterowany przez elementy obsługowe Webasto (pilot, zegar, aplikacja) lub poprzez wyłącznik czasowy podłączany do gniazda zasilania.
Urządzenie jest przyjazne dla akumulatora pojazdu. Zachowuje wydajność akumulatora i przyczynia się do bezpiecznego rozruchu silnika: funkcja ładowania podtrzymującego (proces któremu większość ładowarek poddaje akumulatory po zakończeniu ich ładowania do pełnej pojemności, przeciwdziałający naturalnej tendencji do samorozładowania akumulatora) jest aktywowana automatycznie po uruchomieniu ogrzewania postojowego. Kompensuje to energię z akumulatora potrzebną do zasilania wentylatora pojazdu. Ogrzewanie postojowe pracuje bez obciążania akumulatora.
Koncepcja ogrzewania pojazdów hybrydowych i elektrycznych
Na naszych drogach coraz częściej pojawiają się hybrydowe pojazdy typu „plug-in” oraz pojazdy elektryczne. Jednak wykorzystanie ciepła emitowanego przez silnik do ogrzania wnętrza pojazdu, co działa w pojazdach wyposażonych w konwencjonalne silniki spalinowe, z trudem znajduje zastosowanie przy napędach alternatywnych. W hybrydach „plug-in” ciepło z silnika spalinowego jest emitowane sporadycznie i w bardzo małych ilościach. W pojazdach elektrycznych tylko niewielkie ilości ciepła są dostępne, co w żaden sposób nie jest wystarczające do celów grzewczych. Oznacza to, że dla tych pojazdów potrzebne są nowe koncepcje ogrzewania.
Aby móc w przyszłości kontynuować obsługę rynku pojazdów hybrydowych i elektrycznych firma Webasto opracowała ogrzewanie wysokonapięciowe: HVH. Urządzenie jest zaprojektowane tak, że może być stosowane przy napięciach akumulatora w zakresie od 250 do 450 V, bez utraty wydajności. Przy stałej sprawności powyżej 95%, zamienia ono energię elektryczną w ciepło, prawie bez strat. Jest to możliwe dzięki zastosowaniu tak zwanej technologii warstwy. Płynnie regulowana moc cieplna wynosi od 0,2 do 7,0 KW. Ważące zaledwie 2 kg urządzenie jest niezwykle lekkie, a zwarta konstrukcja pozwala na elastyczny wybór pozycji montażowych. Wszystkie złącza znajdują się z jednej strony, aby umożliwić szybką instalację „podłącz i uruchom”. W celu uzyskania najwyższego poziomu bezpieczeństwa i niezawodności, wprowadzono wielopoziomowe zabezpieczenia. W trakcie opracowania urządzenia położono nacisk na wykorzystanie łatwo dostępnych surowców. Dlatego też nowo opracowana warstwa grzejna nie zawiera ani metali ziem rzadkich, ani ołowiu. Nagrzewnica została zaprojektowana jako oryginalne wyposażenie wszystkich pojazdów hybrydowych i elektrycznych.
Ogrzewanie wysokonapięciowe jest wbudowane w układ wodny pojazdu i podgrzewa bezpośrednio płyn chłodzący. Nagrzewnica zawiera element sterujący, wymiennik ciepła i warstwowy element grzewczy. Gdy nagrzewnica jest włączona, prąd przepływa z akumulatora do urządzenia i podgrzewa warstwowy element grzewczy. Jednocześnie, włącza się pompa cyrkulacji obiegu wody i pompuje płyn przez nagrzewnicę. W warstwowym elemencie grzewczym płyn jest podgrzewany do maksymalnej temperatury 90 °C. Następnie jest transportowany do wymiennika ciepła systemu HVAC pojazdu. Tam ciepło płynu zostaje odebrane przez powietrze, które kieruje się do wnętrza pojazdu dmuchawami. To ciepłe powietrze zapewnia odparowanie okien i ogrzewa wnętrze pojazdu. Sprawność akumulatora pojazdu zależy głównie od temperatury. W związku z tym, aby zapewnić optymalne warunki pracy baterii trakcyjnej, podgrzany czynnik może zostać doprowadzony bezpośrednio do baterii, by zapewnić jej właściwe warunki temperaturowe. Tym samym ogrzewanie HVH wpływa pozytywnie na żywotność i wydajność akumulatorów.
W systemie wysokiego napięcia elektrycznego skoki napięcia mogą wystąpić w wyniku przełączania biegów, rekuperacji, itd., co może spowodować uszkodzenie akumulatora trakcyjnego. HVH wyposażony w technologię warstwy grzewczej jest w stanie stworzyć skuteczną równowagę. Dzięki szybkiej i niezwykle precyzyjnej regulacji pracy, warstwa grzewcza może wchłonąć krótkotrwałe skoki mocy, przekształcając je bezpośrednio w ciepło – jest to oczywista przewaga nad urządzeniami grzewczymi PTC.