Małe i średnie firmy są w lepszych nastrojach niż na początku roku. Poziom Barometru EFL na III kwartał 2020 okazuje się wyższy niż przed wybuchem pandemii.
Na trzeci w tym roku pomiar Barometru EFL decydujący i pozytywny wpływ miało zniesienie ograniczeń związanych z powszechną kwarantanną oraz pakiety pomocowe dla firm. Po marcowym gwałtownym spadku do poziomu 32,5 pkt., główny indeks stopniowo rósł (do 40,8 pkt. pod koniec kwietnia i 47,1 pkt. w maju), aby jego wartość na III kwartał br. wyniosła 50,2 pkt. Obecny wskaźnik jest wyższy niż pomiar sprzed pandemii – 49,9 pkt. w I kwartale br.
Przedstawiciele EFL zwracają uwagę, że po raz pierwszy od roku (od III kwartału 2019 roku) został przekroczony próg 50 pkt., co oznacza, że warunki do rozwoju sektora MŚP są oceniane jako, minimalnie, ale jednak, korzystne.
– Patrząc na pomiary w ostatnich czterech latach, pomiędzy II a III kwartałem następowało obniżenie wartości głównego wskaźnika – powiedział Radosław Woźniak, prezes zarządu EFL. – Najczęściej spowodowane było to okresem wakacyjnym przypadającym na początek drugiego półrocza. W tym roku, z uwagi na trwający czas pandemii, jakiekolwiek trendy z poprzednich lat nie mają zastosowania, co widać w najnowszym odczycie. Nie dość, że główny indeks Barometru na III kwartał wzrósł w porównaniu do poprzedniego pomiaru, to w dodatku jest wyższy niż na początku tego roku i na końcu poprzedniego. Widać, że nastroje wyraźnie się poprawiają, przedsiębiorcy powoli próbują powrócić do normalności korzystając zarówno z rządowych pakietów pomocowych jak i wsparcia prywatnych instytucji, w tym finansowych. Miarą powrotu do punktu wyjścia będzie jednak powrót do inwestycji i większego zatrudnienia, a na te ruchy zarządzających mikro, małymi i średnimi firmami możemy poczekać w przypadku wybranych branż nawet 2-3 lata.

Próg OR to poziom ograniczonego rozwoju firm z sektora MŚP, który wynosi co najmniej 50 pkt. w Barometrze EFL. Stanowi algorytm stworzony na podstawie danych zgromadzonych w trakcie badania przedsiębiorców dotyczących czterech sfer: poziomu sprzedaży, planowanych inwestycji w środki trwałe, płynności finansowej i zapotrzebowania na zewnętrzne finansowanie. Przyjmuje wartości od 0 do 100, przy czym zagregowany wynik powyżej 50 pkt. oznacza, że występują sprzyjające warunki do rozwoju sektora MŚP, natomiast wynik niższy oznacza, że warunki te są niekorzystne. Poziom 50,2 pkt. osiągnięty w III kwartale tego roku przekroczył próg OR, co oznacza, że mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa widzą szanse na rozwój w najbliższych tygodniach i miesiącach. Ostatni raz próg OR został przekroczony w III kwartale 2019 roku.

Zdecydowana większość respondentów Barometru na III kwartał br. (81 proc.) planuje zachować dotychczasowy poziom inwestycji i większość z nich (78 proc.) spodziewa się utrzymać podobne jak w ostatnich miesiącach zapotrzebowanie na finansowanie zewnętrzne. W tych obszarach polscy przedsiębiorcy zachowują ostrożność.
W porównaniu z marcowym pomiarem (na II kwartał br., badanie zrealizowane już po wybuchu epidemii) zdecydowanie poprawiły się prognozy dotyczące sprzedaży i płynności finansowej. Zwiększenia zamówień w ciągu najbliższych miesięcy oczekuje 1 na 4 zapytanych przedsiębiorców (26 proc.). W marcu tego zdania było niecałe 5 proc. respondentów. Niższego poziomu sprzedaży spodziewa się 27,5 proc. zapytanych, podczas gdy w II kwartale odsetek ten wyniósł aż 73 proc. Warto zwrócić uwagę, że odsetek optymistów sprzedażowych powrócił do poziomu z I kwartału br. W badaniu przed okresem epidemii wynosił on 25 proc.
W najnowszym pomiarze więcej, niż na początku okresu epidemii, przedsiębiorców optymistyczniej patrzy na płynność finansową swoich biznesów. Prawie 17 proc. liczy na lepszą sytuację finansową, w marcu br. – tylko niecałe 3 proc. Jednak jest to słabszy wynik niż na początku tego roku – w I kwartale wyniósł 20 proc.

Wskaźniki dla firm mikro i średnich przekroczyły granicę „pesymizm-optymizm”, z minimalnym wskazaniem na nastroje optymistyczne (50,1 pkt. dla firm mikro i 52,4 pkt. dla firm średnich). Nieco mniejszy optymizm można zaobserwować́ w przypadku firm małych (49,3 pkt.), jednak wynik ten jest zbliżony do poziomu z początku roku.
***
Barometr EFL jest syntetycznym wskaźnikiem informującym o skłonności firm z sektora MŚP do wzrostu (tj. rozwoju rozumianego jako stawianie sobie przez przedsiębiorstwa celów związanych ze wzrostem sprzedaży i produkcji, ekspansją na nowe rynki i maksymalizacją zysków, co jest związane z inwestycjami w środki trwałe). Prognozowana na dany kwartał kondycja finansowa firm MŚP daje punkt odniesienia do wnioskowania o zakładanym kierunku zmian, które sprzyjają wzrostowi lub działają hamująco na rozwój firm. Badanie przygotowywane jest przez Ecorys na zlecenie Europejskiego Funduszu Leasingowego S.A., a jego wyniki są publikowane co kwartał. Jego uczestnicy to mikro, małe i średnie firmy terenu całej Polski. W badaniu wzięła udział reprezentatywna grupa 600 mikro, małych i średnich firm. Aktualna edycja badania odbyła się w dniach 22 czerwca – 6 lipca 2020 roku.