Obowiązek umieszczania na oponach etykiety UE, zawierającej najważniejsze informacje o parametrach ogumienia, został wprowadzony 1 listopada 2012 roku. Większość Polaków jednak nie wie, co znajduje się na etykietach opon.
Zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1222/2009, wszystkie modele opon sprzedawane na terytorium UE muszą być oznaczone etykietą z informacjami na temat oporów toczenia, przyczepności na mokrej nawierzchni oraz zewnętrznego hałasu toczenia opony. Przepisami o etykietowaniu są objęte opony do samochodów osobowych, aut dostawczych i ciężarowych (w tym opony do naczep czy przyczep), wyprodukowanych po 1 lipca 2012 roku. Rozporządzenie miało na celu ułatwienie procesu wyboru produktu dopasowanego do potrzeb konsumentów. Standaryzowana etykieta UE przedstawia podstawowe informacje, na bazie których klient może szybciej wybrać te opony, których parametry najbardziej odpowiadają jego oczekiwaniom.
Z badania przeprowadzonego przez InsightOut Lab na zlecenie Continental Opony Polska wynika, że różnica pomiędzy deklaracją a faktyczną wiedzą Polaków o oponach jest spora. 78 proc. polskich kierowców przyznaje, że nie słyszało o europejskim standardzie etykiet informacyjnych opon (dalej zwane ESEI), i tylko 31 proc. respondentów zadeklarowało, że osobiście nie zetknęło się z ESEI. Badanie przeprowadzono na panelu Ariadna na ogólnopolskiej próbie liczącej N=1065 osób. Kwoty dobrane wg reprezentacji w populacji Polaków w wieku 18 lat i więcej dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Termin realizacji: 13-17 marca 2020. Metoda: CAWI.
Jednocześnie tylko 6 proc. Polaków przyznaje się, że nie wie, jakie informacje znajdują się na etykiecie. Czy ci, którzy nie przyznali się do niewiedzy, faktycznie mają świadomość tego, jakie informacje znajdują się na etykietach? Niestety nie.
O tym, że na etykiecie UE można znaleźć informację na temat wpływu opony na poziom zużycia paliwa, wie 42 proc. Polaków, a o parametrze wskazującym na długość drogi hamowania na mokrej nawierzchni – tylko 37 proc. respondentów. Trochę lepiej Polacy orientują się, że etykieta zawiera dane dotyczące poziomu hałasu generowanego przez oponę w czasie jazdy – na obecność tego parametru na etykiecie UE wskazało 57 proc. ankietowanych. Co ciekawe, aż ponad połowa badanych (55 proc.) twierdzi, że na etykiecie także znajduje się rozmiar opony – co, niestety, nie jest prawdą.
Warto podkreślić, że największy odsetek prawidłowych odpowiedzi dotyczących etykiet opon jest wśród grupy Polaków, dla których pewność prowadzenia w trakcie dynamicznej i szybkiej jazdy jest najważniejszym czynnikiem przy wyborze opon. Parametr „poziom hałasu” wskazało 77 proc. respondentów z tej grupy, „zużycie paliwa” – 66 proc., a długość drogi hamowania na mokrej nawierzchni – 49 proc.

Etykieta UE ma pomóc konsumentom w porównaniu wyników standardowych testów opon i wyborze odpowiedniego ogumienia. Informacje zawarte na etykiecie wskazują na jakość opon, przekładającą się na bezpieczeństwo jazdy w warunkach, w których prawdopodobnie ogumienie będzie używane. Na etykiecie znajdują się następujące parametry opon:
• oszczędność paliwowa i opory toczenia opony;
• przyczepność opony na mokrej nawierzchni;
• poziom hałasu toczenia emitowany przez oponę na zewnątrz (mierzony w decybelach).

Podczas jazdy po drodze kontakt opon z nawierzchnią powoduje straty energii, ilość której zależy od oporów toczenia opony. Im niższy jest poziom oporów toczenia, tym mniej energii jest potrzebne, aby pojazd mógł się poruszać. Ponieważ na opony przypada od 20 do 30 proc. zużycia paliwa przez auto, wybór ogumienia charakteryzującego się niskimi oporami toczenia bezpośrednio przełoży się na spadek kosztów paliwa. Skala oszczędności paliwowej na etykiecie UE ma 7 stopni (od litery „A” do litery „G”). Kategoria „A” (zaznaczona zielonym kolorem) wskazuje na najbardziej ekologiczne i ekonomiczne opony o niskich oporach toczenia, a kategoria „G” (zaznaczona czerwonym kolorem) świadczy o tym, że opona nie jest energooszczędna i ma najgorsze osiągi. Pomiędzy klasami zużycie paliwa wzrasta średnio o 0,1 litra na każde przejechane 100 kilometrów. Według badania InsightOut Lab przeprowadzonego na zlecenie Continental Opony Polska, tylko 42 proc. Polaków wie, że na etykiecie UE można znaleźć informację o wpływie opony na poziom zużycia paliwa. Znajomość tego najważniejszego pod względem ekologii parametru opon jest swojego rodzaju papierkiem lakmusowym dla konsumentów deklarujących, że dla nich główną rolę przy wyborze ogumienia odgrywa redukcja emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Wśród tej grupy badanych, tylko 25 proc. respondentów wie, że etykieta UE zawiera informacje, na podstawie których można ocenić wpływ opon na emisję CO2 przez pojazd. Jak się okazuje, świadomość ekologiczna nie zawsze idzie w parze z wiedzą o oponach.

Dla bezpiecznej jazdy bardzo ważną rolę odgrywa przyczepność opon na mokrej nawierzchni. Skuteczność opony w tych warunkach można ocenić na podstawie długości drogi hamowania. Podobnie jak w przypadku parametru efektywności paliwowej, skuteczność hamowania opony na etykiecie UE ma 7-stopniową skalę – od klasy „A” do klasy „G” – klasa ta pozostaje pusta.
Parametr długości drogi hamowania na mokrej nawierzchni na etykiecie UE zasadniczo jest wyliczany dla zakładanej prędkości 80 km/h. W testach przy takiej prędkości droga hamowania opony klasy „A” wynosi 28 metrów, a opony klasy „F” – 46,5 metra. Różnica jest zasadnicza – aż ponad 18 metrów. Nietrudno się domyślić, że wybór opony wyższej klasy w danej kategorii jest gwarancją bezpieczeństwa kierowcy i pasażerów.
Według wyników badania InsightOut Lab, tylko 37 proc. Polaków ma świadomość, że na etykiecie UE można znaleźć informację o długości drogi hamowania na mokrej nawierzchni. Co ciekawe, wśród osób, dla których przy wyborze opon najważniejsza jest pewność prowadzenia w trakcie dynamicznej i szybkiej jazdy, o informacji o długości drogi hamowania na etykietach wie prawie połowa respondentów z tej grupy (49 proc.).

Poziom zewnętrznego hałasu toczenia opony podczas jazdy jest mierzony w decybelach. W odróżnieniu od dwóch poprzednich parametrów opon, poziom hałasu na etykiecie UE jest oznaczony symbolem głośnika z rozchodzącymi się od niego falami dźwiękowymi oraz liczbą wskazującą decybele. Najcichsze są opony oznaczone jedną czarną falą – wytwarzają one hałas na poziomie co najmniej 3 dB poniżej ustalonego w UE limitu. Opony średniej głośności mają dwie czarne fale na etykiecie – ich poziom głośności mieści się przedziale od -3 dB do poziomu europejskiego limitu (wartości granicznej) lub jest mu równy. Trzy czarne fale oznaczają, że opona generuje ok. czterokrotnie większy hałas niż opony z jedną falą. Takie opony przekraczałyby dopuszczalne normy i z tego powodu nie są już sprzedawane. Warto wyjaśnić, że redukcja głośności o 3 dB oznacza dla słuchającego człowieka zmniejszenie hałasu o niemal połowę.
Badanie InsightOut Lab wskazuje na to, że 57 proc. Polaków wie o tym, że etykieta UE zawiera dane o emisji hałasu zewnętrznego przez oponę. Kategoria emisji hałasu także wskazuje na to, w jakim stopniu opona jest ekologiczna: nie tylko zanieczyszczenie CO2 stanowi zagrożenie dla środowiska, lecz także otaczający nas hałas. Według Światowej Organizacji Zdrowia, zanieczyszczenie hałasem jest drugim największym zagrożeniem środowiskowym w Europie.
Niestety, z badania wynika, że wśród osób, dla których aspekty ekologiczne opony (redukcja emisji CO2) są najważniejsze przy zakupie ogumienia, tylko 25 proc. wie, że na etykiecie UE jest informacja o emitowanym przez oponę hałasie.
Choć według wielu Polaków w polskich miastach jest głośno (a hałas ten jest w większości wytwarzany przez transport samochodowy), niewielu wie, że na etykietach opon znajdują się informacje o poziomie hałasu generowanym przez auto podczas jazdy. Może to oznaczać, że wśród Polaków świadomość tego, że poziom hałasu zależy od opon, jest dosyć niska.

Do tej pory na etykiecie brakowało oznaczeń dotyczących parametrów opony podczas jazdy zimą. Od 1 maja 2021 roku ma obowiązywać nowy wzór etykiety UE dla opon samochodowych. Nazywany etykietą UE 2.0, będzie zawierał także informacje dotyczące przyczepności opony w zimowych warunkach: na ośnieżonej (symbol 3PMSF) oraz na oblodzonej nawierzchni (nowy symbol oblodzonego szczytu górskiego, nazywany „nordyckim” – ice grip). Takie oznakowanie dotyczyć będzie tylko opon, które na ośnieżonej i oblodzonej nawierzchni zachowują się w sposób dostosowany do warunków zimowych, a zatem tylko opon do jazdy zimą lub opon całorocznych.
Zewnętrzny hałas toczenia będzie definiowany w trójstopniowej skali A,B,C – zamiast czarnych fal dźwiękowych. Natomiast parametry oporu toczenia i hamowania na mokrym ograniczono do pięciu klas, od A do D. Na nowej etykiecie znajdzie się także kod QR prowadzący do internetowej bazy danych z parametrami danej opony. Co ciekawe, importerzy i sprzedawcy nowych aut będą musieli za pomocą nowej etykiety UE 2.0 oznaczać ogumienie zamontowane w samochodzie. Dodatkowo, w przyszłości na nowym wzorze etykiety mogą się znaleźć też inne informacje, np. o maksymalnym przebiegu.
– Przy zakupie nowego ogumienia musimy upewnić się, że wybrane opony będą pasować do naszego pojazdu. Powinniśmy sprawdzić rozmiary opony, indeks nośności oraz indeks prędkości – te najważniejsze parametry są wskazane na bocznej ścianie opony – mówi Łukasz Kusiak, menedżer produktu w Continental Opony Polska.