Parlament Europejski przyjął Pakiet Mobilności. Przyjęcie przepisów oznacza, że w ciągu 20 dni od daty publikacji rozporządzenia, wejdą w życie zmienione przepisy, określające czas prowadzenia pojazdów, przerw i okresów odpoczynku kierowców. Nastąpi to już w sierpniu lub we wrześniu 2020 r. Natomiast po 18 miesiącach od ogłoszenia dyrektywy zaczną obowiązywać nowe zasady kabotażu oraz delegowania pracowników.
Kluczowe kwestie zawarte w zmianie Rozporządzenia 561/2006 oraz 165/2014, które wejdą w życie już 20 dni po oficjalnej publikacji Pakietu Mobilności 1 omawia Artur Kalisiak, koordynator ds. projektów strategicznych TLP.

W drodze odstępstwa kierowca wykonujący międzynarodowe operacje przewozu rzeczy może, poza państwem członkowskim siedziby, wykorzystać dwa kolejne skrócone tygodniowe okresy odpoczynku pod warunkiem, że w ciągu dowolnych kolejnych czterech tygodni wykorzysta przynajmniej cztery tygodniowe okresy odpoczynku, z których przynajmniej dwa będą regularnymi tygodniowymi okresami odpoczynku.
Warunek: dwa kolejne skrócone tygodniowe okresy odpoczynku kierowca rozpoczyna poza państwem członkowskim siedziby pracodawcy i poza państwem zamieszkania kierowcy.
Rekompensata już w trzecim tygodniu
W przypadku, gdy wykorzystano dwa kolejne skrócone tygodniowe okresy odpoczynku, następujący po nich okres tygodniowego odpoczynku musi być poprzedzony okresem odpoczynku będącym rekompensatą za te dwa skrócone tygodniowe okresy odpoczynku.

Regularne tygodniowe okresy odpoczynku oraz każdy odpoczynek tygodniowy trwający ponad 45 godzin wykorzystywany jako rekompensata za wcześniejszy skrócony tygodniowy okres odpoczynku nie mogą odbywać się w pojeździe.
Wszelkie koszty zakwaterowania poza pojazdem pokrywa pracodawca.

Przedsiębiorstwo transportowe organizuje pracę kierowców w taki sposób, aby umożliwić im powrót do centrum operacyjnego pracodawcy, które jest zwyczajową bazą dla danego kierowcy i w którym rozpoczyna się jego tygodniowy okres odpoczynku, w państwie członkowskim siedziby pracodawcy lub powrót do miejsca zamieszkania kierowcy w okresie czterech kolejnych tygodni tak, aby odbyli oni przynajmniej jeden regularny tygodniowy okres odpoczynku lub tygodniowy okres odpoczynku trwający ponad 45 godzin wykorzystywany jako rekompensata za skrócony tygodniowy okres odpoczynku. W przypadku, gdy kierowca odbył dwa kolejne skrócone tygodniowe okresy odpoczynku przedsiębiorstwo transportowe organizuje pracę tego kierowcy w taki sposób, by mógł on wrócić jeszcze przed rozpoczęciem regularnego tygodniowego okresu odpoczynku trwającego ponad 45 godzin wykorzystywanego jako rekompensata .
Przedsiębiorstwo dokumentuje, w jaki sposób spełnia ten obowiązek i przechowuje tę dokumentację w swojej siedzibie oraz przedstawia ją na żądanie organów kontrolnych.

W przypadku gdy kierowca towarzyszy pojazdowi transportowanemu promem lub pociągiem i wykorzystuje regularny dzienny okres odpoczynku lub skrócony tygodniowy okres odpoczynku, okres ten można przerwać nie więcej niż dwukrotnie innymi czynnościami trwającymi łącznie nie dłużej niż godzinę.
Warunek: Kierowca ma do dyspozycji kabinę sypialną, koję lub kuszetkę.
Dodatkowo: W odniesieniu do regularnych tygodniowych okresów odpoczynku odstępstwo to dotyczy wyłącznie podróży promem lub pociągiem, jeżeli:
a) podróż jest zaplanowana na przynajmniej 8 godzin oraz
b) kierowca ma dostęp do kabiny sypialnej na promie lub w pociągu.

Pod warunkiem, że nie zagraża to bezpieczeństwu ruchu drogowego, kierowca może w wyjątkowych okolicznościach przekroczyć dzienny i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu o maksymalnie jedną godzinę, aby dotrzeć do bazy pracodawcy lub swojego miejsca zamieszkania na czas odpoczynku tygodniowego.

Na tych samych warunkach jak powyżej, kierowca może przekroczyć dzienny i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu o maksymalnie dwie godziny, pod warunkiem, że odbył on przerwę trwającą nieprzerwanie 30 minut tuż przed tym dodatkowym czasem prowadzenia pojazdu niezbędnym, aby dotrzeć do centrum operacyjnego pracodawcy lub miejsca zamieszkania kierowcy w celu odbycia regularnego tygodniowego okresu odpoczynku.
Każdy okres wydłużenia jazdy należy zrekompensować równoważnym okresem odpoczynku wykorzystywanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po danym tygodniu

Od 2019 r. na rynku funkcjonują inteligentne tachografy I generacji.
W ciągu 12 miesięcy od wejścia w życie zmienionego rozporządzenia 165/2014 Komisja Europejska przyjmie akty wykonawcze ustanawiające szczegółowe przepisy dotyczące jednolitego stosowania obowiązku rejestrowania i przechowywania danych dotyczących każdego przekraczania granicy przez pojazd oraz każdego załadunku i rozładunku. W następnych latach wprowadzony zostanie obowiązek montowania inteligentnych tachografów II generacji w nowo rejestrowanych pojazdach oraz stopniowej wymiany starszych tachografów w pojazdach już używanych.
Położenie pojazdu będzie zapisywane automatycznie w następujących punktach lub w punkcie położonym najbliżej tych miejsc, w którym dostępny jest sygnał satelitarny:
– punkt początkowy dziennego okresu pracy;
– za każdym razem, kiedy pojazd przekracza granicę państwa członkowskiego;
– za każdym razem, kiedy w pojeździe wykonywany jest załadunek lub rozładunek;
– co trzy godziny skumulowanego czasu prowadzenia pojazdu;
– punkt końcowy dziennego okresu pracy.

Inteligentne tachografy II generacji – kluczowe daty:
- 2020 lub 2021 – max. 12 miesięcy od wejścia w życie rozporządzenia zmieniającego KE wyda przepisy szczegółowe dot. tachografów inteligentnych II generacji
- 2022 lub 2023 – obowiązek wyposażenia nowo rejestrowanych pojazdów w tachograf inteligentny II generacji
- 31.12.2023 lub 31.12.2024 – max. czas na wymianę tachografu analogowego lub cyfrowego na tachograf inteligentny II generacji
- 2024 lub 2025 – max. czas na wymianę tachografu inteligentnego I generacji na tachograf inteligentny II generacji
- 2023 lub 2024 – wyposażenie służb kontrolnych w urządzenia do zdalnego odczytu danych z tachografu inteligentnego II generacji

Mimo odległego terminu wejścia w życie, w przegłosowanych przepisach znajduje się także obowiązek przedstawienia do kontroli drogowej wszelkich zapisów odręcznych i wydruków z tachografu sporządzonych w ciągu bieżącego dnia i poprzednich 56 dni. Ten przepis stosuje się od dnia 31 grudnia 2024 r.

Od 1 lipca 2026 r przepisy rozporządzenia 561/2006 stosowane będą także wobec kierowców pojazdów (zespołów pojazdów) o dmc powyżej 2,5 t wykonujących międzynarodowy transport drogowy rzeczy lub kabotaż.
Pozostałe zmiany, takie jak m.in. obowiązkowe powroty pojazdów do kraju rejestracji firmy co 8 tygodni, kwestie delegowania kierowców czy ograniczenia w przewozach kabotażowych i w transporcie kombinowanym, wejdą w życie po 18 miesiącach od oficjalnej publikacji pakietu mobilności 1.

Opracował:
Artur Kalisiak
koordynator ds. projektów strategicznych TLP