Procedura zewnętrznego tranzytu unijnego stosowana jest głównie w przypadku przewozu towarów nieunijnych

Fot. KC

Wprowadzasz towar na teren UE? To pamiętaj, że trzeba zgłosić go do procedury tranzytu, żeby nie mieć przemytu.
System tranzytu unijnego stosuje się w przewozie towarów nieunijnych. Istnieją dwie kategorie unijnej procedury tranzytowej: tranzyt zewnętrzny i tranzyt wewnętrzny, które zasadniczo odzwierciedlają różny status celny przewożonych towarów.
Procedura tranzytu wewnętrznego pozwala na przemieszczanie z jednego punktu do drugiego punktu znajdującego się na obszarze celnym UE przez terytorium kraju trzeciego towarów unijnych bez zmiany ich statusu celnego.
Procedura tranzytu zewnętrznego pozwala na przemieszczanie z jednego punktu do drugiego punktu znajdującego się na obszarze celnym UE: towarów nieunijnych, nie podlegających w tym czasie należnościom przywozowym i innym obciążeniom ani środkom polityki handlowej.

Przemieszczanie towarów w tranzycie zewnętrznym najczęściej może odbywać się: z zastosowaniem procedury zewnętrznego tranzytu unijnego T1, w systemie procedury standardowej lub uproszczonej z zastosowaniem karnetu TIR, z zastosowaniem karnetu ATA jako dokumentu tranzytowego.
Jak wspominałam powyżej, procedura zewnętrznego tranzytu unijnego stosowana jest głównie w przypadku przewozu towarów nieunijnych. Powoduje ona zawieszenie należności celnych i innych opłat do chwili dostarczenia towarów do ich miejsca przeznaczenia w UE a towar przemieszcza się pod dozorem celnym. Jednakże stosowanie zewnętrznej wspólnotowej procedury tranzytowej jest również obowiązkowe dla przewozu towarów wspólnotowych, które normalnie objęte byłyby procedurą tranzytu wewnętrznego, jeżeli towary te są wywożone do kraju EFTA lub są przewożone przez obszar jednego lub kilku krajów EFTA w ramach wspólnej procedury tranzytowej.
Warto zaznaczyć, że procedury tranzytu zewnętrznego nie mają zastosowania w odniesieniu do przewozów dokonywanych przez terytorium krajów trzecich, z wyjątkiem sytuacji gdy: taka możliwość została przewidziana umową międzynarodową lub gdy przejazd przez ten kraj dokonuje się za pomocą jednego dokumentu przewozowego wystawionego na obszarze celnym UE.

Zastosowanie procedury tranzytu zewnętrznego skutkuje tym, że towar, mimo że znajduje się na terytorium celnym UE, nie podlega obrotowi na tym terytorium, a co za tym idzie nie może być przedmiotem konsumpcji we Wspólnocie. Niekonsumpcyjny charakter objęcia towaru procedurą celną tranzytu wyłącza zatem powstanie obowiązku podatkowego w podatku VAT od dostaw towarów nią objętych. Główną funkcją tej procedury jest stymulowanie porządku prawnego na terenie wewnątrz Unii.
Należy przestrzegać zasad zgłaszania towaru do procedury tranzytu, aby sprawnie i bezproblemowo przemieścić towar z jednego do drugiego miejsca. Najczęściej pojawiające się nieprawidłowe sytuacje związane z przemieszczeniem towaru to:
1. Nielegalne wprowadzenie towaru na terytorium UE. Występuje wówczas, gdy kierowca nie stawi się na przejściu granicznym do odprawy celnej.
2. Usunięcie towaru spod dozoru celnego. Zdarza się, że kierowca nie stawia się w urzędzie celnym przeznaczenia do odprawy celnej tylko od razu jedzie do zakładu, gdzie towar zostaje rozładowany.
3. Kradzież. Zdarzają się przypadki, że towar zostanie ukradziony. Tu mogą wystąpić dwie sytuacje. Zamieszany w przestępstwo jest nieuczciwy kierowca, albo został on okradziony przez osoby trzecie. Każdy z wymienionych przypadków objęty jest sankcją administracyjną i karnoskarbową.
Należy podkreślić, że procedury tranzytowe stosowane w Unii Europejskiej podzielić można na te, które są określone w UKC oraz przepisach delegowanych i wykonawczych, i te, które są realizowane na podstawie umów międzynarodowych. Uzgodnienia dotyczące tranzytu wspólnotowego zostały rozszerzone o Andorę i San Marino, które są poza UE, ale są w unii celnej UE.

dr Izabella Tymińska, ekspert celny

Fot. arch. autorki