Fot. Exide

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny wydał kolejne decyzje wobec przedsiębiorców, którzy generowali zatory płatnicze. Pierwsza z nich dotyczy producenta baterii i akumulatorów. Chodzi o spółkę Exide Technologies z Poznania.
Przedsiębiorca dodatkowo naruszył przepisy o maksymalnych terminach zapłaty, stosując zbyt długie, bo ponad 60-dniowe, terminy wobec dostawców - mikro, małych i średnich firm.
– Spółka Exide nie płaciła w terminie wielu polskim dostawcom m.in. producentom akumulatorów, ołowiu, firmom zajmującym się recyklingiem akumulatorów czy producentom z branży elektronicznej. Tylko w ciągu trzech miesięcy 2020 r. nie uregulowała w terminie ponad 3 tysięcy faktur wobec 441 kontrahentów na łączną kwotę ponad 111 mln zł. Z kolei należności, których nie otrzymała lub dostała z opóźnieniem wyniosły niewiele ponad 13 mln zł, co oznacza, że w niewielkim stopniu sama padła ofiarą zatorów – mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
Zgodnie z przepisami wysokość kary administracyjnej obliczana jest według wzoru i zależy od wysokości niezapłaconego w terminie świadczenia pieniężnego, odsetek ustawowych oraz długości opóźnienia. W przypadku Exide Technologies kara pieniężna, po zastosowaniu ustawowego wzoru, wyniosła ponad 313 tys. zł.

Przepisy dotyczące zatorów płatniczych przewidują, że Prezes UOKiK musi odstąpić od wymierzenia kary, jeśli w badanym okresie suma należności, których przedsiębiorca nie otrzymał lub otrzymał z opóźnieniem, przewyższała sumę zobowiązań, których sam nie zapłacił lub zapłacił z opóźnieniem.
Tak było w przypadku trzech przedsiębiorców: działającego w branży produkcji chemikaliów organicznych Silekol, E003B7 – spółki zajmującej się budową bloku energetycznego oraz Procam Polska, która działa na rynku hurtowej sprzedaży wyrobów chemicznych.

– Jak wynika z prowadzonych postępowań poszkodowani przez zatory płatnicze są w szczególności mikro, mali i średni przedsiębiorcy, którym silniejsi kontrahenci najpierw narzucają wydłużone terminy zapłaty, a następnie nie płacą w terminie – dodaje Tomasz Chróstny. – Jest to szczególnie niekorzystne właśnie dla spółek sektora MŚP, dla których koszt pozyskania kapitału obrotowego jest nieporównywalnie wyższy niż w przypadku dużych przedsiębiorców, co więcej – mniejsze podmioty mają utrudnione możliwości korzystania z rozwiązań poprawiających płynność finansową, takich jak faktoring lub cashpooling.
Analizy przepływów pieniężnych nieuczciwych przedsiębiorców, jak i wszczęte postępowania, przypadły w szczególnym momencie, tj. w czasie pandemii COVID-19. Skala zagrożenia zatorami płatniczymi na poziomie makro jest silnie powiązana z koniunkturą i nastrojami gospodarczymi uczestników rynku. Niezależnie jednak od powyższego, zatory płatnicze zawsze mają negatywny wpływ na płynność finansową przedsiębiorstw i ich rozwój, zwiększając koszty prowadzenia działalności, a w najtrudniejszych momentach mogąc doprowadzić do upadłości lub likwidacji dotkniętych nimi przedsiębiorców. Zadaniem UOKiK jest zatem walka z tym niepożądanym zjawiskiem oraz sukcesywna poprawa dyscypliny płatniczej przedsiębiorców.

Przez prawie dwa lata, od wprowadzenia ustawy antyzatorowej, UOKiK przeanalizował ponad 100 mln transakcji handlowych pomiędzy przedsiębiorcami. Doświadczenia Urzędu pokazują, że obowiązujące przepisy nie pozwalają na efektywną realizację podstawowego celu, jakim jest skuteczne eliminowanie opóźnień w płatnościach. Ustawa m.in. w niezwykle sztywny sposób określa ramy działania Prezesa UOKiK, nie pozwala również na wzięcie pod uwagę szczególnych uwarunkowań gospodarczych czy też konkretnych okoliczności dotyczących przedsiębiorców. Obecne przepisy i wynikające z nich procedury są niezwykle czasochłonne, absorbują poważnie zasoby zarówno przedsiębiorców objętych postępowaniem i ich kontrahentów, jak i ekspertów Urzędu.
W tej chwili trwają uzgodnienia międzyresortowe dotyczące nowelizacji ustawy. Zdaniem Urzędu niezbędne jest przede wszystkim uelastycznienie obowiązujących przepisów, w tym w zakresie uwzględniania przy wymiarze kary szczególnych okoliczności dotyczących naruszenia jak i samego przedsiębiorcy, łagodzących jak i obciążających. Dzięki temu kara byłaby adekwatna do wagi naruszenia, sytuacji przedsiębiorcy czy postawionego w ustawie zadania, jakim jest ograniczanie zatorów płatniczych.
– Jesteśmy w trakcie rozmów z Ministerstwem Rozwoju i Technologii. Chcemy przekonać resort do rozwiązań wyposażających Urząd w instrumenty skuteczniejszej walki z zatorami płatniczymi, jak i usprawnienia postępowań w tym zakresie. Poprawa dyscypliny płatniczej oraz płynności finansowej polskich przedsiębiorstw jest kluczowa dla stabilności gospodarki – mówi Tomasz Chróstny.
***
Przykłady obliczania kar dla konkretnych kwot zatorów płatniczych, a także najważniejsze informacje o kompetencjach Prezesa UOKiK w tym obszarze, można znaleźć na specjalnie utworzonej stronie internetowej. Czym są zatory, kiedy może zająć się nimi Prezes Urzędu, jak można zgłosić, że przedsiębiorca nie płaci i kto może to zrobić? Te i wiele innych pytań oraz odpowiedzi znajdziesz na: zatoryplatnicze.uokik.gov.pl.