Rok 2021 był rekordowy dla finansowania pojazdów ciężarowych przez leasingodawców, ale branża nie spodziewa się utrzymania wzrostów w roku 2022

Fot. GDDKiA

Rok 2021 był rekordowy dla finansowania pojazdów ciężarowych przez leasingodawców. Jednak branża nie spodziewa się utrzymania wzrostów w roku 2022.
W 2021r. firmy leasingowe udzieliły łącznego finansowania na poziomie 88 mld zł, co jest wynikiem wyższym o 30,7% niż przed rokiem i znacznie przekroczyło oczekiwania leasingodawców – poinformował Związek Polskiego Leasingu. Firmy zrzeszone w ZPL koncentrują się na obsłudze transakcji leasingowych, których wartość wyniosła 77,2 mld zł. Rzadziej zawierane są umowy pożyczki (10,8 mld zł w 2021r.).
Jak zauważa Paweł Pach, przewodniczący Rady Związku Polskiego Leasingu: – Wyniki sektora leasingowego w 2021r. są bardzo dobre. Przy 88 mld zł nowego finansowania, możemy mówić o kolejnym rekordzie, mimo poważnych turbulencji, jakich doświadcza sektor motoryzacyjny. W drugiej połowie 2021r. mierzyliśmy się z ograniczoną dostępnością nowych samochodów, a eksperci wskazują, że taka sytuacja może utrzymać się w kolejnych miesiącach tego roku. Dlatego zakładamy i przyjmujemy ostrożny scenariusz rozwoju sektora leasingowego w 2022 r. Przed branżą leasingową trudny rok, w którym wyniki firm leasingowych będą zależały od dostępności finansowanych aktywów.
W 2021 roku, przy pomocy leasingu i pożyczki inwestycyjnej, przedsiębiorcy najczęściej finansowali pojazdy lekkie (44,6 %, w strukturze rynku leasingu) oraz maszyny i inne urządzenia (odpowiadające za 28,1%). Jak pokazuje najnowszy raport ZPL, w ciągu ostatniego roku zmieniła się struktura rynku. Zyskało finansowanie pojazdów ciężarowych +3,5 t, ciągników siodłowych, naczep, przyczep i autobusów (22% udział) kosztem pojazdów lekkich (pojazdy lekkie w 2020 miały 47,5% udział).
Całkowita wartość aktywnego portfela branży leasingowej na koniec 2021r. wyniosła 165,8 mld zł, co oznacza blisko 5 proc. wzrost r/r. Po raz pierwszy portfel aktywnych umów leasingowych w zakresie finansowana ruchomości był wyższy od salda kredytów udzielonych firmom przez banki (160,6 mld zł to portfel branży leasingowej w obszarze finansowania ruchomości, a 159 mld zł wyniosła wartość aktywnych kredytów).

Rynek pojazdów ciężarowych w Polsce należy do najbardziej rozwojowych w Europie. Pod kątem wielkości sprzedaży jest już trzecim rynkiem, a wyniki spółek leasingowych są mocno powiązane z wynikami rejestracji pojazdów.
2021r. był rekordowy dla finansowania pojazdów ciężarowych przez leasingodawców. W tym segmencie rynku, gdzie ZPL uwzględnił takie aktywa jak: pojazdy ciężarowe powyżej 3,5t, ciągniki siodłowe, naczepy i przyczepy oraz autobusy, dodatnia dynamika była widoczna we wszystkich grupach produktów, za wyjątkiem autobusów. Skumulowane dane ZPL na koniec 2021r. pokazują, że branża leasingowa podpisała nowe kontrakty o łącznej wartości 19,4 mld zł, przy dynamice segmentu pojazdów ciężarowych na poziomie +63,3% r/r.
Mówiąc o bieżącej sytuacji na rynku transportowym Tomasz Sudaj, prezes ZPL, zauważył, że branża nie spodziewa się utrzymania wzrostów z 2021 roku: – Na rynek transportowy będą miały wpływ turbulencje w zakresie dostaw czy istotny wzrost cen pojazdów. Szacujemy, że w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy tabor samochodowy w cenach fabrycznych (EUR) podrożał o ok 15-20%, bez uwzględnienia wpływu na ostateczne koszty zakupu istotnie wyższego kursu EUR niż w ostatnich latach. Do tego dochodzą ograniczone możliwości w zakresie podaży nowych pojazdów, a także wejście w życie (w lutym 2022 r.) zmian wynikających z pakietu mobilności, co przełoży się na wzrost kosztów wynagrodzeń kierowców i ograniczenie kabotażu. Kolejnym czynnikiem, który może mieć znacznie jest zwiększenie obciążeń fiskalnych firm transportowych wynikających z przepisów Nowego Ładu. Wielu mniejszych przewoźników i kierowców świadczy usługi na rzecz większych firm przewozowych na zasadach B2B w ramach jednoosobowych działalności gospodarczych.

Tomasz Sudaj, prezes ZPL: –Szacujemy, że w ciągu ostatnich kilkunastu miesięcy tabor samochodowy w cenach fabrycznych (EUR) podrożał o ok 15-20%

Fot. ZPL

W przypadku pojazdów lekkich, do 3,5 tony, rok 2021 upłynął pod znakiem ograniczonej podaży, która miała swoje źródło w problemach z dostawami półprzewodników. Puste place i wielomiesięczne okresy oczekiwania spowodowały, że w drugiej połowie roku miesięczna sprzedaż nowych aut zaczęła spadać. Podczas pandemii producenci półprzewodników przestawili się na dostawy dla branż o rosnącym popycie, po tym jak gwałtownie zmalało zapotrzebowanie na półprzewodniki w sektorze motoryzacyjnym, co w efekcie wpłynęło na ograniczenie produkcji samochodów w fabrykach w USA i Europie. Finalnie rynek motoryzacyjny odnotował zaledwie 6,7% wzrostu rejestracji nowych samochodów w porównaniu z pandemicznym rokiem 2020.
Mimo tych niesprzyjających czynników branża leasingowa sfinansowała pojazdy lekkie o łącznej wartości 39,2 mld zł, co oznacza wynik o 22,9 % wyższy niż przed rokiem. Pojazdy dostawcze do 3,5 t odnotowały wysoką dynamikę (22,6% r/r).
Wpływ na wyniki branży w obszarze finansowania samochodów miało otoczenie gospodarcze, które w ubiegłym roku było czynnikiem mocno wspierającym rozwój finansowania pojazdów do 3,5 tony. Gospodarka Polski urosła w 2021 roku o 5,7%, a głównym czynnikiem rozwoju były wydatki konsumpcyjne z dynamiką na poziomie 6,2%. Solidnemu odbiciu konsumpcji sprzyjała stabilna sytuacja na rynku pracy.

Leasingodawcy podążają za trendami, oferując finansowanie „zielonych aktywów”. Jak pokazują analizy Polskiego Związku Przemysłu Motoryzacyjnego, w 2021r. firmy leasingowe CFM i RAC sfinansowały łącznie 8.194 pojazdów elektrycznych (BEV + PHEV), co oznacza wzrost o 130% r/r. Jak widać był to segment, który mimo problemów podażowych wykazał się dużą dynamiką. W ciągu ostatniego roku do 59,3% wzrósł udział leasingodawców w rejestracjach „elektryków” wśród nabywców instytucjonalnych. Czynnikiem, który będzie miał znaczący wpływ na popyt na samochody z napędem elektrycznym będzie realizacja programu „Mój elektryk”, czyli programu dopłat do samochodów elektrycznych. Już dziś 12 firm leasingowych i CFM wspiera realizację tego programu.
Pojazdy nisko i zero emisyjne znajdują coraz większe zainteresowanie zarówno wśród użytkowników, ale również wśród firm zlecających przewozy transportowe, zalecając przejście na ekologiczne rozwiązania. Firmy leasingowe dostosowują się do potrzeb rynku i oferują możliwość finansowania tego typu pojazdów. Badanie przeprowadzone przez ZPL pokazuje, że firmy leasingowe w 2021r. sfinansowały 833 pojazdy ciężkie (m.in. ciągniki siodłowe, autobusy) zasilane gazem (LNG/ CNG) oraz energią elektryczną, o łącznej wartości 672,1 mln zł.

W 2021 roku na koniunkturę w sektorze przedsiębiorstw w głównej mierze wpływała wysoka płynność firm oraz wykorzystanie mocy produkcyjnych. Istotnym czynnikiem zaburzającym funkcjonowanie firm z większości branż były zakłócenia w łańcuchach dostaw. Największe obawy przedsiębiorstw budziły wzrosty cen i kosztów, najbardziej dotkliwe od czasów transformacji. W największym stopniu odczuwały je firmy działające w przemyśle, budownictwie i w transporcie, a w najmniejszym – w usługach.
W/w czynniki miały duży wpływ na finansowanie maszyn i urządzeń w 2021 w spółkach leasingowych. Segment ten charakteryzował się dynamicznym rozwojem i pozwolił na sfinansowanie maszyn i urządzeń o łącznej wartości 24,7 mld zł przy 26% dynamice r/r. Finansowanie maszyn budowlanych osiągnęło wzrost 32%, a maszyn dla rolnictwa 18,3%.
– Analizując sytuację w sektorze agro nie można pominąć rekordowej sprzedaży i wysokiego poziomu rejestracji nowych ciągników rolniczych (43% wzrost w rejestracjach r/r, a ich liczba przekroczyła 14 tys. sztuk) – powiedział Tomasz Sudaj, prezes Związku Polskiego Leasingu. – Polscy producenci, importerzy i dystrybutorzy poprzez odpowiednie zarządzanie zamówieniami poradzili sobie z tymi wyzwaniami lepiej niż firmy w Europie Zachodniej, gdzie rynki nie odnotowały aż tak wysokich wzrostów. Tak dobre wyniki sprzedaży maszyn przełożyły się na wyniki firm leasingowych, które sfinansowały maszyny rolnicze o wartości 6,4 mld zł, czyli 18,3% więcej r/r.

Według kwartalnego odczytu badania koniunktury branży leasingowej, realizowanego wśród osób odpowiedzialnych za sprzedaż w firmach leasingowych zrzeszonych w ZPL, ankietowane firmy oczekują wzrostu zatrudnienia w I kwartale 2022 roku, nawet wyższego niż miało to miejsce w poprzednim kwartale. Prognozują również dalsze pogorszenie jakości portfela, jednak w mniejszej skali niż w IV kwartale 2021.
Z drugiej strony firmy zapowiadają znaczne ograniczenie aktywności sprzedażowej z początkiem 2022 roku. Zarówno oceny dla prognozowanej liczby wpływających wniosków, jak i wartości zawartych umów są formułowane na wyraźnie niższym poziomie niż miało to miejsce dla IV kwartału 2021.
Badane firmy w zróżnicowany sposób oceniają możliwości wzrostu poziomu finansowania dla poszczególnych grup środków trwałych. Wyraźne wzrosty finansowania oczekiwane są dla pojazdów lekkich oraz dla finansowania maszyn i IT. Natomiast zdecydowanie mniej pozytywne perspektywy dla dalszego rozwoju rysują się dla finansowania transportu ciężkiego oraz sektora nieruchomości.