Fot. MAN

MAN Truck & Bus dostrzega największy potencjał przyjaznych dla klimatu napędów w napędach akumulatorowych. I chociaż rynek autobusów miejskich z napędem elektrycznym, a w przyszłości także ciężarówek, dopiero się rozwija w Europie, monachijski producent pojazdów użytkowych już pracuje nad strategią poużytkową dla swoich akumulatorów. Celem jest wydłużenie żywotności baterii na pierwszym etapie, a jeśli nie jest to już możliwe, recykling zawartych w nich surowców.

Testowanie zużytych akumulatorów samochodowych MAN w stacjonarnych systemach magazynowych

Rozpoczęła się transformacja przemysłu pojazdów użytkowych na napędy bezemisyjne. Według MAN kluczową technologią przyszłości będą akumulatorowe napędy elektryczne. Jednak minie jeszcze kilka lat, zanim pojazdy BEV (na baterie) staną się normą na drogach – a nie wyjątkiem. Niemiecki producent prognozuje, że w 2030 r. elektryczne ciężarówki będą miały 60% udział w zastosowaniach dystrybucyjnych i 40% w transporcie dalekobieżnym. Elektryfikacja autobusów miejskich rozpoczęła się wcześniej, a MAN spodziewa się 50% sprzedaży takich pojazdów z napędem elektrycznym do 2025 roku. Prognozy te pokazują, że przemysł pojazdów użytkowych dopiero zaczyna elektryfikację. Liczba akumulatorów, których okres eksploatacji w pojazdach dobiegł końca, osiągnie zatem poziom przemysłowy dopiero za około 10 do 15 lat. Firma MAN pracuje już jednak nad strategią wykorzystania cennych akumulatorów w sposób oszczędzający zasoby w zastosowaniach wtórnych. Analiza rozpoczyna się od pierwszego okresu eksploatacji akumulatora w pojeździe: w tym przypadku nacisk kładziony jest na szkolenie użytkowników w zakresie prowadzenia, ładowania i korzystania z pojazdów w celu zminimalizowania obciążenia akumulatora. Może to znacznie wydłużyć żywotność baterii. Jeśli części akumulatora ulegną uszkodzeniu podczas użytkowania, np. poszczególne moduły przestają działać, naprawa baterii jest planowana jako pierwszy środek, jednak stary akumulator może być następnie ponownie użyty w pojeździe. Akumulatory, które wracają do MAN po użyciu w pojeździe, są dokładnie sprawdzane. W przypadku, gdy akumulatory nie mogą już być używane jako trakcyjne, są przekazywane do zastosowań wtórnych. Obecnie są na to trzy możliwości: powtórne użycie w pojeździe po naprawie fabrycznej (drugie użycie), druga żywotność baterii (drugie życie), na przykład jako magazyn buforowy instalacji słonecznych lub wiatrowych, a na koniec odzyskiwanie surowców bateryjnych na nowe baterie (recykling). Firma MAN współpracuje obecnie z różnymi partnerami i Uniwersytetem w Kassel nad realnymi projektami, aby ocenić, czy zużyte akumulatory do samochodów ciężarowych nadają się do stacjonarnych systemów magazynowania. W tym celu producentowi systemów magazynowania przekazuje się około 120 zestawów akumulatorów do samochodów ciężarowych. Pochodzą one z pierwszych prób terenowych z akumulatorowo-elektrycznymi ciężarówkami dystrybucyjnymi firmy MAN, które rozpoczęły się w Austrii w 2018 r. i trwały trzy lata. Partnerem projektu była wówczas Rada ds. Zrównoważonej Logistyki (CNL).

Jeśli nie powtórne wykorzystanie to recykling

W obecnym projekcie nacisk kładziony jest na systemy magazynowania energii dla firm przemysłowych (np. równoważenie szczytów ładowania). W szczególności celem jest uzyskanie ustaleń w obszarach bezpieczeństwa, wydajności baterii i pozostałych cykli ładowania baterii. Ponadto planowane jest zdefiniowanie ewentualnego projektu pilotażowego dla systemu magazynowego drugiego życia opartego na akumulatorach MAN z pierwszego w pełni elektrycznego autobusu miejskiego Lion’s City E. Recykling wchodzi w grę po drugim okresie użytkowania akumulatorów lub w przypadku, gdy akumulatory nie nadają się już do przechowywania po użyciu pojazdu lub wypadku. Deklarowanym celem MAN jest osiągnięcie zamkniętego cyklu dla surowców akumulatorowych. Celem jest wykorzystanie surowców odzyskanych przez partnerów zajmujących się recyklingiem. Chodzi gównie o nikiel, mangan, kobalt czy lit, w nowej produkcji baterii. Obecnie wskaźnik recyklingu wynosi ponad 70% w stosunku do masy baterii. W przypadku recyklingu firma MAN preferuje proces mechaniczny, a następnie obróbkę hydrometalurgiczną. MAN jest częścią sieci recyklingowej Grupy Volkswagen, która posiada partnerów recyklingowych w całej Europie. (z)