Fot. IRU

Od 21 sierpnia nowe inteligentne tachografy w wersji 2 (SMT2) są obowiązkowe dla wszystkich nowo zarejestrowanych pojazdów użytkowych o dużej ładowności. Biorąc jednak pod uwagę opóźnienia w dostępności urządzeń SMT2, IRU zwróciła się do Komisji Europejskiej o zalecenie państwom członkowskim zapewnienia okresu karencji do końca 2023 r., aby zapobiec zablokowaniu dziesiątek tysięcy nowych ciężarówek i autokarów.
Nowy SMT2 ma wiele zalet. W porównaniu z inteligentnym tachografem w wersji 1 (SMT1), SMT2 zawiera dodatkowe funkcje, takie jak automatyczna rejestracja przekroczeń granicy oraz możliwość zdalnego przeglądania danych przez funkcjonariuszy organów ścigania.
SMT2 to nie tylko kluczowe narzędzie do monitorowania zgodności z unijnymi przepisami dotyczącymi czasu prowadzenia pojazdu i odpoczynku, ale także z przepisami dotyczącymi kabotażu, a nawet delegowania kierowców.
Dyrektor IRU ds. rzecznictwa UE, Raluca Marian, powiedziała:
– Nasz sektor z niecierpliwością czekał na wersję 2 inteligentnego tachografu.
Wśród innych korzyści, jego nowe funkcje mogą zmniejszyć liczbę kontroli drogowych i poprawić warunki pracy kierowców i organów ścigania, wychwytując tylko często popełniających wykroczenia, co jest idealnym scenariuszem, o który IRU od dawna zabiegało. Jednak opóźnienia w dostawie nowych tachografów mogą uniemożliwić rejestrację od 20.000 do 40.000 pojazdów do końca 2023 roku. Ta blokada jest niedopuszczalna. Oznacza to opóźnienia w przyjmowaniu nowych pojazdów, co może mieć istotny wpływ na planowanie przewoźników, a w konsekwencji na możliwości przewozów pasażerskich i towarowych w UE.
Nawet jeśli państwo członkowskie jednostronnie zdecyduje się wyjątkowo zaakceptować rejestrację i poruszanie się nowych pojazdów wyposażonych w urządzenia SMT1, przewoźnicy mogą zostać ukarani grzywną, jeśli przekroczą granice państw członkowskich.

Rozwiązanie

W liście wysłanym do komisarz Adiny Vălean, IRU wezwała Komisję Europejską do zalecenia państwom członkowskim, aby w drodze wyjątku przewidziały okres karencji do końca 2023 r. na instalację urządzeń SMT2 , zarówno w przewozach krajowych, jak i zagranicznych, ze względu na opóźnienia w dostawie nowego inteligentnego tachografu.
W okresie karencji nowe pojazdy wyposażone w poprzednią wersję tachografu SMT1 powinny być tymczasowo dopuszczone do rejestracji równolegle z pojazdami wyposażonymi w SMT2, pod warunkiem że do końca okresu karencji zostaną one wyposażone w urządzenia SMT2.
Dodatkowo organy ścigania nie powinny nakładać kar na firmy przewozowe za eksploatację pojazdów zarejestrowanych od 21 sierpnia 2023 r. z urządzeniami SMT1 w okresie karencji.
Jeżeli nowe, nowoczesne pojazdy nie będą mogły być dostarczane z urządzeniami SMT1, uniemożliwi to eksploatację pojazdów bardziej przyjaznych dla środowiska, zagrażając europejskim celom w zakresie redukcji emisji CO2.
– Nasz sektor prosi Komisję Europejską o przywództwo w zapobieganiu zakłóceniom w unijnych sieciach mobilności i łańcuchach dostaw, a także w uchronieniu operatorów transportu przed nieuzasadnionymi karami – dodała Raluca Marian.
Kilka państw członkowskich UE, w tym Niemcy, Hiszpania i Szwecja, jednostronnie zdecydowało o okresach karencji. Chociaż jest to pożądany krok, brakuje harmonizacji okresu zwolnienia i warunków.
– Miły ruch kilku państw członkowskich w celu znalezienia pragmatycznych rozwiązań faktycznego problemu jest kolejnym dobrym powodem, dla którego Komisja Europejska powinna wykazać się przywództwem i koordynować zharmonizowany wyjątek, który umożliwia rejestrację i użytkowanie nowych pojazdów wyposażonych w urządzenia SMT1 do końca roku. Nie trzeba dodawać, że koszty doposażenia tych pojazdów w urządzenia SMT2 powinni ponosić producenci, ponieważ mają obowiązek dostarczania pojazdów zgodnych z wymogami – podkreśliła Raluca Marian.

Większy kryzys na horyzoncie

Oprócz kamienia milowego ukierunkowanego na nowe pojazdy ciężkie, najnowsza zmiana unijnych przepisów dotyczących czasu prowadzenia pojazdu i odpoczynku określa również terminy doposażenia pojazdów zarejestrowanych przed 21 sierpnia 2023. Terminy te są niepokojące, od końca 2024 r. do sierpnia 2025 r., w zależności od pojazdu.
Biorąc pod uwagę obecne wyzwania związane z wyposażeniem nowych pojazdów w SMT2, IRU przewiduje opóźnienia w dostarczaniu urządzeń SMT2 do modernizacji pojazdów już poruszających się po drogach UE.
– Ponieważ nowy inteligentny tachograf najprawdopodobniej nie będzie powszechnie dostępny do doposażenia do początku 2024 r., prosimy Komisję Europejską o utworzenie systemu monitorowania doposażenia pojazdów, aby zapobiec przewidywalnym kryzysom. To może być jeszcze większy problem niż obecny. Spodziewamy się, że od 1,5 do 2 milionów pojazdów będzie wymagało doposażenia, a okno na to jest coraz mniejsze z powodu opóźnień – podsumowała Raluca Marian. (z)